29 grudnia w Muzeum Pienińskim im J. Szalaya odbyło się uroczyste wręczenie kilkunastu nowych „godeł szalayowskich”. Pomysłodawcami uroczystości jest Centrum Kultury, Sportu i Promocji w Szczawnicy, a autorami nowych tablic – Gabriela Słowik – ART oraz Justyna i Krzysztof Kłapaczowie.
Kapituła Honorowa przyznała godła:
1. Pod Kajakiem
2. Pod Kapliczką
3. Pod Zbójem Pipikasem
4. Pod Hamernikiem
5. Pod Grajcarkiem
6. Pod Gackiem
7. Pod Batorym
8. Pod Świerkami
9. Pod Sosnami
10. Pod Palenicą
11. Pod Beczką
12. Pod Jemiołą
13. Pod Bucikiem
14. Pod Wodospadem
15. Pod Sarenką
16. Pod Gawędą
17. Pod Skrzypkiem
18. Pod Czeremchą
19. Pod Kukucką
„Miejscowa tradycja przypisuje pomysł jak i pierwotne wykonanie samemu Józefowi Szalayowi stąd określenie „godła szalayowskie”. W XIX wieku ilość przyjeżdżających gości kąpielowych rosła o wiele szybciej niż budowa zakładowych willi z pokojami dla kuracjuszy. Goście możniejsi zamieszkiwali wille zakładowe, natomiast pozostali szukali kwater pośród góralskich domostw. Jednakże nie każdy góral mógł wynajmować izbę. Warunkiem było przeszklenie okien, wprawienie podłogi i przede wszystkim wyprowadzenie komina ponad dach. Wówczas Józef Szalay „nagradzał” takie domostwo drewnianą, malowaną tablicą. „Godła oznaczają, że się wynajmuje” – informował Szalay.
Wieszaniu godeł nadawano uroczystą oprawę. Korzystając ze źródeł historycznych, które zostały z czasów Józefa Szalaya, można stwierdzić, że na szczawnickich domach wisiało około 105 godeł. Są to jednak dane szacunkowe. Wiele z tablic przepadło bezpowrotnie. Dziś najstarsze zachowane tablice wiszą na ekspozycji w Muzeum Pienińskim, a pozostałe, częściowo odtworzone, zawieszone są na szczawnickich domach tworząc niepowtarzalny „Szlak Godeł Szalayowskich” – można przeczytać na stronie Muzeum Pienińskiego im. J. Szalaya.
Fot. FB G. Niezgoda
