Previous
Next

Stare Maniowy, dziś wieś na dnie Jeziora Czorsztyńskiego w niepublikowanym dotychczas filmie sprzed 50 lat

Film trwa nieco ponad 5 minut i pokazuje Stare Maniowy których już nie ma. Powstał najprawdopodobniej w latach 70. lub 80. XX wieku na co wskazywałoby stan pokazanych w nim domów i i gospodarstw. Wszystko wskazuje na to, że do tej pory nigdy nie był publikowany bo to tzw. „materiał surowy” w którym pokazane są obrazy bez podkładu głosowego stanowiącego komentarz do pokazywanych obiektów.

W jednym z fragmentów widać reportera TVP mówiącego o zabytkach Maniów i planach odnoszących się do niektórych z nich w związku z planami zalania Doliny Dunajca i powstania zapory w Niedzicy i Jeziora Czorsztyńskiego.

Jak można przeczytać w krótkim opisie filmu na stronie rekonstrukcjecyfrowe.pl:  „W związku z budową Zbiornika Czorsztyńskiego podjęto decyzję o przeniesieniu małopolskiej wsi Maniowy. Materiał filmowy prezentuje różnorodność stylistyki budownictwa tego miejsca. Od najprymitywniejszych budynków wiejskich, sięgających typologią średniowiecza po secesję. Tylko tutaj znajdziemy unikalne kamienne piwniczki wmurowane w zbocze z nadbudowanymi drewnianymi spichlerzykami. Zarówno ten zespół jak i willa nr 333, będąca przykładem ewolucji stylu wiejskiego, powinny zostać przeniesione w całości do powstającego parku Etnograficznego w Łopusznej”.

Film jest kolorowy, co nie było standardem w tamtym czasie. Reporter wędruje po Starych Maniowach i pokazuje budynki które tam jeszcze stoją, a których los w związku z budową zapory jest już przesądzony.

„Różnorodność stylistyki budownictwa wiejskiego w Maniowych nakazuje konserwatorowi, muzeologowi ostrożny i bardzo precyzyjny wybór obiektu do skansenu w Łopusznej. Od najprymitywniejszego budynku wiejskiego sięgającego typologią średniowiecza, po secesję  a nawet po to co jest absolutnie tutaj unikalne to znaczy połączenie kamienia i drewna na stoku w celu uzyskania jednocześnie zarówno funkcji piwniczki jak i spichlerza. Drugiego takiego przykładu w Polsce nie znajdziemy.

Ten zespół w całości powinien znaleźć się w Łopusznej. Jednym z najciekawszych przykładów budownictwa wiejskiego we wsi Maniowy jest willa nr 333. Przykład ewolucji między  między prostym prymitywnym domem chłopskim, a jego adaptacją willową. Przykład w jaki sposób echa secesji krakowsko-wiedeńskiej przenosiły się do tradycji budownictwa wiejskiego. Absolutnie obiekt do uratowania i do wkomponowania w powstającym parku etnograficznym było Łopusznej” – słyszymy w komentarzu do materiału filmowego.

Materiał filmowy można obejrzeć pod tym linkiem: Miejsca – Zabytki Maniowy – TVP rekonstrukcja – Telewizja Polska

Przeczytaj także:

Stare Maniowy – wieś na dnie Jeziora Czorsztyńskiego – Moje Pieniny

Shares