W Pieninach jest jedyne w swoim rodzaju, absolutnie wyjątkowe na skale światową miejsce w którym rzeka nagle zmienia bieg, płynie w odwrotnym kierunku i zawraca. To Przełom Dunajca odcinek rzeki o długości około 8 kilometrów pomiędzy Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą. Rzeka tworzy na tym odcinku wiele zakoli, a ściany skalne osiągają ok. 500 m wysokości. Spływ Pienińskim Przełomem jest atrakcją na skalę europejską, a może i światową.
Najstarsze informacje o spływie Pienińskim Przełomem występują na pochodzącej z 1589 roku polichromii w starym kościele w Krościenku. Spływ Przełomem Dunajca przedstawia także pochodząca z XVII wieku ikonografia w Czerwonym Klasztorze. W pierwszej połowie XIX wieku nabrał on znaczenia gospodarczego. W miejscowości Harklowa zwiezione z Tatr i Gorców pnie łączono na Dunajcu w tratwy i spławiano Dunajcem i Wisłą aż do Gdańska, gdzie wykorzystywane były do budowy statków. W Sromowcach na rzece działał urząd podatkowy, a w Szczawnicy i Krościenku dołączano do spławu drzewo z okolic.
Od około 1840 r. spływ Pienińskim Przełomem stał się atrakcją turystyczną. Łucja Rautenstrauchowa opisuje nocny spływ dłubankami w 1839 r. Odbył się przy słabym świetle kaganków i doszło podczas niego do dramatycznej wywrotki jednej z dłubanek. Wtedy pasażerami flisackich tratw byli najczęściej kuracjusze ze Szczawnicy oraz goście zamku w Niedzicy i dworu w Czorsztynie.
Na pieniński przełom składa się siedem niezwykle malowniczych meandrów Dunajca wpisanych w ściany skalne osiągające nawet 500 metrów wysokości. Przełom liczy około ośmiu kilometrów długości, chociaż w linii prostej ma zaledwie trzy kilometry, a miejscami zwęża się do kilkunastu metrów.
Dzisiaj spływ rozpoczyna się w Sromowcach Wyżnych (Kątach), gdzie znajduje się przystań flisacka i pawilon Pienińskiego Parku Narodowego lub w Sromowcach Niżnych i kończy się w Szczawnicy. Czas trwania spływu do Szczawnicy wynosi przeciętnie 2.30 godz., do Krościenka około 2 godz. 45 min. Długość spływu do Szczawnicy wynosi 15 km, do Krościenka o 3,5 km więcej. Spływ organizują także flisacy słowaccy. Jest on tańszy, ale krótszy, kończy się bowiem u ujścia Leśnickiego Potoku. Obecnie spływ odbywa się nie na pojedynczych i niestabilnych dłubankach, lecz na wykonanych z desek czółnach połączonych w bardziej stabilne tratwy. Spływ można również odbyć na wypożyczonym sprzęcie takim jak kajaki lub pontony i uczestniczyć w spływie kajakowym lub pontonowym, inaczej nazywanym raftingiem Dunajcem. Przełom Pieniński można także zwiedzić pieszo lub rowerem. Umożliwia to Droga Pienińska ze Szczawnicy do Czerwonego Klasztoru prowadząca wzdłuż prawego brzegu Dunajca, niemal w całości po słowackiej stronie.
Przełom Dunajca to najbardziej charakterystyczne miejsce Pienin i najczęściej odwiedzana atrakcja tego regionu.
