Previous
Next

62 lata temu spłonął Dworek Gościnny w Szczawnicy

62 lata temu, w 1962 roku Szczawnicę nawiedziła seria pożarów. Tego roku spłonęły m.in. odbudowany niedawno Dom Nauczyciela na Sewerynówce, masarnia GS na Zawodziu oraz Dworek Gościnny – gmach teatralno-hotelowy wzniesiony w roku 1875 w Szczawnicy znajdujący się w Parku Górnym pod numerem 7.

Historia Dworku Gościnnego zwanego też Dworcem Gościnnym, Kursalonem, Kurhausem lub Gościnną Gospodą sięga XIX wieku. Jego budowę rozpoczął Józef Szalay stawiając w 1875 roku fundamenty, na których w przyszłości miał stanąć „Pieniński Salon”. Stawianie górnej części rozpoczęła w 1882 roku Krakowska Akademia Umiejętności.

Gmach wzniesiony z drewna modrzewiowego, kryty gontem, z wielką liczbą galeryjek, ganków, lukarn i wieżyczek uroczyście otwarto w 1884 roku. Budynek mieścił salę balową na 500 osób, salę widowiskową, salę fortepianową, czytelnię, salę bilardową, salon fryzjerski i dwa sklepy. Według dawnych relacji na werandzie z podcieniami „ponad stu gości mogło naraz pić kawę na otwartym powietrzu”.

W XIX wieku Dworek stanowił centrum życia kulturalno-rozrywkowego w Szczawnicy i były to czasy jego świetności. Występowały tutaj takie sławy jak: Helena Modrzejewska, Mieczysław Frenkiel, Aleksander Zelwerowicz, Ludwik Solski, Juliusz Osterwa czy Stefan Jaracz. W foyer mieli odczyty lub spotkania autorskie Maria Konopnicka, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus i Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Tu miał powstać wiersz Adama Asnyka pt. „Och gdybym był młodszy kochanie”. W budynku od początku mieściło się studio fotograficzne Awita Szuberta, zlikwidowane w 1928 roku.

W 1909 roku właścicielem Dworku został Adam Stadnicki. II wojna światowa położyła kres świetności obiektu. W 1948 roku władze PRL upaństwowiły Uzdrowisko, a wraz z nim Dworek Gościnny. W latach 1959-1962 w Dworku znalazły swoje pierwsze pomieszczenie zbiory Muzeum Pienińskiego.

20 października 1962 roku w budynku wybuchł pożar. Drewniana konstrukcja została doszczętnie zniszczona, pozostały jedynie murowane fundamenty.

Szansa na odbudowę dworku pojawiła się w 2005 roku, kiedy to rodzina Mańkowskich – spadkobierców Adama hrabiego Stadnickiego, odzyskała dawny majątek uzdrowiska.

W 2008 roku rozpoczęto odbudowę Dworku Gościnnego. Odtworzona została bryła budynku (jej kubatura została zwiększona przy tym o 1/3 w stosunku do pierwotnej), jak również zachowane zostały regionalne elementy rzeźbione w drewnie i malowane ornamenty. Odbudowany Dworek oddano do użytku w 2011 roku.

Dworek Gościnny to obecnie multifunkcjonalne centrum kulturalno-biznesowe w którym organizowane są wydarzenia kulturalne, biznesowe i prywatne.

Podziękowania za udostępnienie zdjęcia wykonanego przez Pana Adolfa Kapłoniaka podczas pożaru Dworku Gościnnego kierujemy do OSP Szczawnica oraz Pani Aleksandry Pawlik, wnuczki Pana Kapłoniaka.

DYSKUSJA NA FB

Shares